Kiếm tìm Ikigai để định hướng nghề nghiệp trong tương lai là một nhiệm vụ không hề đơn giản. Rất nhiều người đã dành một khoảng thời gian dài “thử và sai” tại những giao điểm bên ngoài “đích đến Ikigai”. Với các con đang đứng trước ngưỡng cửa trưởng thành, 3 bước dưới đây sẽ là gợi ý để bạn (con) bắt đầu hành trình khám phá Ikigai của riêng mình.

Bước 1: Cùng bạn (con) xác định 4 vòng tròn lớn của mình để định hướng nghề nghiệp

Đâu là điều bạn (con) thích? Hãy bắt đầu từ “Điều bạn (con) thích”. Bởi một cuộc sống trọn vẹn luôn khởi đầu với việc con được làm điều mình yêu. “Bạn (con) đã từng mơ ước trở thành ai trong suốt thời niên thiếu của mình? Trong các vai trò trên lớp, con thường đóng nhiệm vụ gì? Vào những lúc rảnh rỗi, bạn thường làm gì?” Đào sâu vào những hoạt động và thói quen này sẽ hé lộ điều bạn (con) thực sự yêu thích.

Hãy bắt đầu từ “Điều bạn (con) thích”

Đâu là điều bạn (con) giỏi? Liệu niềm yêu thích của bạn (con) có đi cùng với năng lực phát triển trong lĩnh vực đó hay không? Hâm mộ cuộc sống sôi động và đầy màu sắc của một nghệ sĩ không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với việc bạn (con) có thể bước theo con đường của họ. Tuy nhiên, trong nhiều lĩnh vực thông thường, câu trả lời sẽ là có. Bởi có một quy luật đơn giản rằng: càng yêu thích điều gì, chúng ta sẽ càng tìm hiểu nhiều về nó. Trải nghiệm nhiều, nỗ lực nhiều, dần dần các con sẽ giỏi hơn.

Đâu là điều bạn (con) giỏi?

Con có thể được trả tiền cho điều gì? Đây có lẽ cũng là điều mà các bậc cha mẹ quan tâm nhiều nhất khi định hướng nghề nghiệp trong tương lai cho con. Con cần nghiêm túc tìm hiểu về thị trường lao động, triển vọng nghề nghiệp tương lai, từ đó đối chiếu với khả năng – nguyện vọng của chính mình để xác định được. Với vấn đề này, cha mẹ hãy đóng vai như người bạn đồng hành – cùng con tìm hiểu, chia sẻ chứ không nên áp đặt hiểu biết của mình. Bởi lẽ, có nhiều công việc nhờ các thay đổi công nghệ mới lần đầu xuất hiện. Con sẽ nhạy bén hơn trong việc cập nhật các xu hướng này.

Xã hội trả tiền cho điều gì?

Đối với con, đâu là điều thế giới cần từ bản thân? Mỗi người sẽ có nhu cầu khác nhau đối với mức độ gắn bó của các mối quan hệ xung quanh mình. Ở điểm này, phản ứng của con với các mối quan hệ trong cuộc sống có thể hé lộ mong muốn đóng góp cho cộng đồng cũng như kỳ vọng của con vào vị trí xã hội. Ví dụ, nếu con thực sự có khuynh hướng hoạt động xã hội, một công việc tại các tổ chức phi chính phủ, thiện nguyện sẽ là gợi ý đáng cân nhắc khi bố mẹ định hướng nghề nghiệp cho con.

Làm việc tại tổ chức phi chính phủ là gợi ý đáng cân nhắc

Bước 2: Cùng con tìm điểm giao thoa của từng vòng tròn

Tiến gần hơn đến Ikigai sẽ là 4 “cánh hoa” nhỏ, bao gồm “Đam mê”, Sứ mệnh”, “Sự nghiệp” và “Công việc”. Kết hợp 2 vòng tròn ngoài cùng bất kỳ, ta sẽ có được 1 “cánh hoa” như hình minh hoạ bên trên.

Ví dụ, nếu con yêu thích việc giúp đỡ các bạn học tập và cũng có khả năng trong việc giải thích và kiên nhẫn với người khác, rất có thể đam mê của con là đứng trên bục giảng.

Tìm điểm giao thoa giữa các vòng tròn

Bước 3: Cùng con tìm ra Ikigai

Hành trình khám phá Ikigai để định hướng nghề nghiệp là một chặng đường dài và không ai dám chắc khi nào chúng ta có thể tìm được. Rất khó để con có thể tìm ra ngay được Ikigai từ những kết luận đầu tiên. Không cần quá cầu toàn, bạn (con) có thể thử một công việc là giao thoa của 3 vòng tròn, rồi từ đó, tìm kiếm câu trả lời cho vòng tròn thứ tư.

Ví dụ, bạn (con) rất thích truyền thông và cũng có khả năng trong lĩnh vực này. Đây cũng là ngành rất cần nhân sự trong thời kỳ bùng nổ truyền thông như hiện nay. Tuy nhiên, nếu với bạn (con) sứ mệnh của bản thân là giúp đỡ những hoàn cảnh đặc biệt, rất có thể bạn (con) sẽ tìm thấy niềm hạnh phúc trong công việc của chuyên viên truyền thông tại một tổ chức phi chính phủ nào đó thay vì trong doanh nghiệp. Quá trình “thử-sai” này nên được bạn hoặc cha mẹ và con theo dõi và ghi chú lại.

Thử và sai là cần thiết để tìm ra Ikigai

Hành trình khám phá Ikigai để định hướng nghề nghiệp là một chặng đường dài và không ai dám chắc khi nào sẽ tới đích. Chúng ta có thể bắt đầu từ những câu hỏi đơn giản nhất, nhưng cũng khó trả lời và đáng suy ngẫm nhất. Giữa những hoang mang của ngưỡng cửa trưởng thành, có lẽ đây sẽ là kim chỉ nam phù hợp. Chúng ta hãy cứ bình tĩnh bóc tách từng lớp, kiên nhẫn lắng nghe bản thân, chắc chắn, bạn hoặc cha mẹ và con sẽ tìm được con đường tới Ikigai của mình.