Tại sao cần có phương pháp để định hướng nghề nghiệp cho con đúng đắn?
Nghề nghiệp là một phần quan trọng trong cuộc đời của mỗi người. Có phương pháp định hướng nghề nghiệp đúng đắn từ sớm sẽ giúp con có một cuộc sống hạnh phúc, thỏa mãn đam mê và đạt được thu nhập ổn định.
Thông qua quá trình định hướng nghề nghiệp, cha mẹ sẽ có cơ hội hiểu rõ hơn về sở thích và khả năng của con, từ đó có thể đồng hành cùng con trong quá trình con phát triển
Ngược lại, nếu không được định hướng đúng từ sớm, con có thể phải đối mặt với những sai lầm và sự lãng phí thời gian, tiền bạc không đáng có.
Xem thêm: Tiêu Chí Chọn Nghề: Định Hướng Tương Lai Cho Con
Cách định hướng nghề nghiệp bằng công cụ khoa học
Khai thác tiềm năng với Thuyết đa thông minh
Thuyết đa thông minh được nghiên cứu và công bố bởi tiến sĩ Howard Gardner. Theo ông, có 6 loại hình trí thông minh được tìm thấy ở con người, bao gồm:
Trí thông minh Không gian – Thị giác;
Trí thông minh Âm nhạc – Thính giác;
Trí thông minh Toán học – Logic;
Trí thông minh Tương tác – Giao tiếp;
Trí thông minh Thể chất; Trí thông minh Ngôn ngữ;
Trí thông minh Nội tâm;
Trí thông minh thiên nhiên;
Trí thông minh hiện sinh.
Cha mẹ có thể nhận ra 1-2 loại trí thông minh nổi trội của con qua quan sát. Ví dụ, con thích nghe nhạc và hát, có thể con có trí thông minh âm nhạc – thính giác. Con thích chơi lắp ráp mô hình, có thể có trí thông minh không gian – thị giác.
Dựa vào điều này, cha mẹ có thể liên tưởng đến một số ngành nghề phù hợp với con. Nếu con có trí thông minh âm nhạc, con có thể làm DJ, ca sĩ, giảng viên âm nhạc, hoặc tổ chức sự kiện. Nếu con có trí thông minh không gian, con có thể làm kiến trúc sư.
Xem thêm: Thuyết đa thông minh
Học thuyết Holland – Lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với tính cách
Học thuyết Holland được công bố bởi tiến sĩ tâm lý học John Holland. Theo ông, có 6 loại tính cách đặc trưng dựa trên tính cách của mỗi người:
- Nhóm Kỹ thuật: Thích công việc tay chân hơn trí óc, sống thực tế (kỹ sư, nhà nghiên cứu hóa học, nha sĩ, kiến trúc sư, xây dựng, công nghiệp dân dụng, kỹ thuật viên, lái xe, huấn luyện viên, …)
- Nhóm Nghiên cứu: Thích nghiên cứu, làm việc độc lập (công nghệ thông tin, quản trị mạng máy tính, thú y, nghiên cứu toán, lý, hóa, sinh, địa lý, thống kê, tâm lý học, pháp luật, bác sĩ, dược sĩ, …).
- Nhóm Nghệ thuật: Giàu trí tưởng tượng, thích sáng tạo, dễ bị cảm xúc chi phối (nhà văn, diễn viên, ca sĩ, vũ công, nhiếp ảnh gia, nhà thiết kế thời trang, bình luận viên, dẫn chương trình, biên tập viên, truyền thông, tổ chức sự kiện, quan hệ công chúng, quảng cáo, mỹ thuật, kiến trúc, giáo viên dạy sử, Anh, văn).
- Nhóm Xã hội: Thích tương tác xã hội, giúp đỡ người khác, lời nói có sức thuyết phục (giảng viên, hướng dẫn viên du lịch, tư vấn tâm lý, bác sĩ chuyên khoa, thẩm định giá, nhân sự, cảnh sát, điều dưỡng, chuyên gia dinh dưỡng).
- Nhóm Quản lý: Thiên hướng lãnh đạo, sẵn sàng đương đầu với thử thách, chịu trách nhiệm (công an, quản trị kinh doanh, marketing, kế toán – tài chính, tài chính – ngân hàng, luật sư, tiếp viên hàng không, nhân viên sales).
- Nhóm Nghiệp vụ: Cẩn trọng, tỉ mỉ, nguyên tắc, chăm chỉ (nhân viên văn phòng, nghiên cứu viên, thanh tra, giáo viên, kiểm toán viên).
Cha mẹ có thể quan sát con hàng ngày, trò chuyện và sử dụng các bộ câu hỏi để xác định nhóm nghề nghiệp phù hợp. Điều này giúp rút ngắn phạm vi tìm kiếm nghề nghiệp cho con.
Phương pháp này đã giúp các chuyên gia hướng nghiệp tìm ra nghề phù hợp cho hàng ngàn bạn trẻ. Cha mẹ cũng có thể dựa vào phương pháp này để tránh chọn nghề không phù hợp với năng lực của con.
Ví dụ, nếu con thuộc nhóm Xã hội và Nghệ thuật, cha mẹ không nên định hướng con vào ngành kế toán hay tài chính ngân hàng.
Xem thêm: Trắc nghiệm Holland định hướng nghề nghiệp Miễn phí
Khám phá Ikigai – Tìm kiếm mục đích sống
Ikigai là một khái niệm từ tiếng Nhật, có nghĩa là “lý do tồn tại” hoặc “mục đích sống”. Trong định hướng nghề nghiệp, khám phá Ikigai giúp con hiểu rõ hơn về sở thích, kỹ năng, giá trị và mong muốn của bản thân.
Bằng cách trả lời các câu hỏi như: “Tôi thích gì?”, “Tôi giỏi vào điều gì?”, “Thế giới cần gì từ tôi?”, và “Tôi có thể kiếm được tiền từ điều gì?”, con có thể tìm ra điểm giao của những yếu tố này.
Điều này giúp con tìm ra nghề nghiệp phù hợp nhất, vừa đem lại thu nhập ổn định, vừa thỏa mãn đam mê và giá trị sống. Đây là tiền đề giúp con đạt đến thành công và hạnh phúc.
Số học ứng dụng và tiềm năng của con
Số học ứng dụng là một môn khoa học nghiên cứu về ý nghĩa của các con số và tác động của chúng đối với đời sống con người. Theo đó, mỗi người sẽ có một con số chủ đạo, được tính dựa trên ngày tháng năm sinh. Thông qua đó chúng ta có thể khám phá các khía cạnh khác nhau trong tính cách, khả năng, sở thích, tiềm năng của họ.
Dựa trên các chỉ số ngày tháng năm sinh của con, các chuyên gia có thể phân tích giúp cha mẹ thấu hiểu con, những khát khao thầm kín những thứ bị ẩn sâu trong tâm hồn, hiểu được con hợp với ngành nghề nào, cũng như các mối quan hệ xã hội. Đây là tiền đề giúp cha mẹ định hướng nghề nghiệp phù hợp cho con.
Thuyết con nhím
Thuyết con nhím xuất phát từ câu chuyện ngụ ngôn giữa nhím và cáo. Cáo ma mãnh biết nhiều thứ nhưng lại dễ bị phân tâm. Ngược lại, nhím hiền lành nhưng thấu hiểu thế mạnh của mình. Kết quả là hết lần này tới lần khác, cáo bị nhím đánh bại bởi gai nhọn.
Câu chuyện này thể hiện một sự thực tế: tập trung vào điểm mạnh duy nhất của bản thân giúp ta có lợi thế cạnh tranh và giành nhiều chiến thắng hơn.
Thuyết con nhím dựa trên sự hội tụ của 3 yếu tố: thứ con thích, thứ con giỏi, và thứ xã hội cần. Điểm giao thoa giữa 3 yếu tố này chính là nghề nghiệp lý tưởng mà cha mẹ có thể định hướng cho con.
- Thứ con thích: Đặt các câu hỏi như: “Con có hứng thú đặc biệt với môn học gì ở trường?”, “Con có sở thích hay đam mê tìm hiểu lĩnh vực gì?” để tìm ra thứ con thích là gì.
- Thứ con giỏi: Qua quan sát hàng ngày, cha mẹ có thể nhận ra con mình giỏi ở điều gì. Ví dụ, con học nấu ăn nhanh và nấu ngon chỉ sau vài lần học; con xếp hình nhanh hơn các bạn khác, con hát hay, … Những biểu hiện nhỏ cũng cần ghi nhớ kĩ.
- Thứ xã hội cần: Lựa chọn nghề nghiệp cho con cần phù hợp với đòi hỏi và xu hướng của xã hội. Cha mẹ cần cập nhật thường xuyên về xu hướng nghề nghiệp trong xã hội để có cái nhìn thực tế hơn.
Sau khi hoàn thành 3 bước trên, cha mẹ cùng con lựa chọn điểm giao thoa – nghề nghiệp lý tưởng cho con.
Ví dụ, nếu con tính nhẩm nhanh và thường được điểm cao môn Toán, con có thể lựa chọn ngành nghề như kiểm toán, phân tích tài chính. Ngành này đang có xu hướng đi lên với nhiều công ty cần nhân sự phân tích, tối ưu tài chính doanh nghiệp. Đó có thể là ngành nghề lý tưởng cho con.
Xem thêm: 4 bước ứng dụng thuyết con nhím trong hướng nghiệp
3 lời khuyên giúp cha mẹ có cách định hướng nghề nghiệp cho con đúng đắn
Đừng chỉ tập trung vào ngành hot
Ngành hot là những ngành khát nhân lực và có nhu cầu cao trong một thời điểm nhất định. Nhiều cha mẹ sợ con thất nghiệp, nên bỏ qua sở thích và năng lực của con mà định hướng con vào ngành mà cha mẹ cho là sẽ không bao giờ thất nghiệp.
Tuy nhiên, điều này có thể dẫn đến lãng phí thời gian của con và công sức đầu tư của cha mẹ. Nếu con không thực sự có đam mê và năng lực cho ngành đó, con sẽ phải đối mặt với giai đoạn khó khăn khi bước vào độ tuổi đi làm.
Thay vì chỉ tập trung vào ngành hot, cha mẹ nên cân nhắc sự phù hợp giữa sở thích, năng lực của con và nhu cầu thực tế của xã hội. Điều này giúp con có cơ hội phát triển tốt nhất trong sự nghiệp của mình và hạn chế rủi ro thất nghiệp trong tương lai.
Xem thêm: Định hướng nghề nghiệp cho giới trẻ
Không đặt áp lực lên con
Việc hướng nghiệp cần có sự đồng hành của cha mẹ và con. Cha mẹ nên tạo cho con không khí vui vẻ và lòng tự tin để con thoải mái chia sẻ sở thích, đam mê và mọi điều con nghĩ với cha mẹ.
Trong giai đoạn này, không nên đặt áp lực “con nhà người ta” hay áp lực kinh tế lên con. Điều này giúp con có thể thoải mái mà lựa chọn ngành nghề thực sự phù hợp với bản thân mình, không phải chọn theo áp lực từ bên ngoài.
Hỗ trợ và khuyến khích con theo đuổi đam mê của mình sẽ giúp con phát triển tốt nhất trong tương lai.
Xem thêm: Định hướng nghề nghiệp tương lai cho con
Tìm đến các chuyên gia để được tư vấn
Trên thế giới ngày nay có vô số phương pháp và tài liệu để định hướng nghề nghiệp. Các ngành nghề cũng vô cùng đa dạng, và xã hội phát triển, các ngành nghề mới cũng dần nổi lên (như streamer, youtuber, và nhiều ngành khác).
Điều này khiến các cha mẹ không biết phải làm thế nào để định hướng nghề nghiệp phù hợp cho con.
Do đó, cha mẹ có thể tìm đến các chuyên gia uy tín, những người được đào tạo bài bản về hướng nghiệp, và có kiến thức sâu rộng về các ngành nghề, để được tư vấn và định hướng nghề nghiệp cho con.
Điều này giúp cha mẹ giảm bớt thời gian và công sức tìm hiểu tài liệu, đồng thời giúp con được định hướng một cách khách quan và chính xác nhất.
Trung tâm An Việt, trực thuộc Viện Khoa học giáo dục và Môi trường, là điểm đến uy tín với các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực hướng nghiệp và định hướng giáo dục.
Sản phẩm bản đồ định hướng nghề nghiệp kết hợp 5 công cụ: thuyết đa thông minh, thuyết Holland, thuyết con nhím, Ikigai và số học ứng dụng. Giúp cha mẹ thực sự hiểu đam mê, sở thích, thế mạnh, và năng lực của con.
Từ các chỉ số được phân tích trong “Bản đồ hướng nghiệp”, các chuyên gia sẽ khai vấn để giúp con được chia sẻ và thấu hiểu chính mình, cũng như có cái nhìn tổng quan về thị trường lao động. Từ đó giúp con xây dựng có được lộ trình nghề nghiệp phù hợp!
Tham khảo:
Hướng nghiệp cho con – Cùng con chạm tới nghề nghiệp mơ ước
Trung Tâm An Việt – Định hướng nghề nghiệp cho con dễ dàng, hiệu quả
Hy vọng rằng, thông qua bài viết này, các cha mẹ đã có được cách định hướng nghề nghiệp phù hợp với con của mình!
Leave A Comment