Định hướng nghề nghiệp là gì?

Định hướng nghề nghiệp được hiểu là quá trình nghiên cứu, cân nhắc và đưa ra quyết định về ngành nghề trong tương lai.

Trong giai đoạn trung học, học sinh bắt đầu đặt câu hỏi về bản thân và về thế giới xung quanh mình. Nếu cha mẹ có thể hiểu rõ sở thích, thế mạnh và tiềm năng của con, cũng như có những định hướng nghề nghiệp trong tương lai cho con vào giai đoạn này thì sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian và nguồn lực để giúp con thành công.

Định hướng nghề nghiệp là gì?

Tại sao cần định hướng nghề nghiệp cho con?

Đầu tiên, định hướng nghề nghiệp giúp cha mẹ tìm ra hướng đi trong tương lai rõ ràng cho các con, từ đó dễ dàng lên kế hoạch đầu tư cho con từ sớm để con phát huy hết thế mạnh của bản thân mình.

Định hướng nghề nghiệp cũng giúp các con tìm ra công việc lý tưởng, vừa đáp ứng nhu cầu thị trường, vừa đúng theo sở thích và thế mạnh của con, tăng tỷ lệ giúp con có được cuộc sống viên mãn, hạnh phúc và thành công trong tương lai.

Trên thực tế, khi thích thú với công việc mà bản thân lựa chọn, người ta sẽ làm việc hiệu quả và chất lượng hơn, từ đó vừa giúp họ nhanh chóng đạt đến thành công, mà quá trình đi đến đích cũng là một hành trình tận hưởng đầy niềm vui và thú vị đối với họ. Đây chính là bí quyết cho cuộc sống hạnh phúc.

Tại sao cần định hướng nghề nghiệp cho con?

Thời điểm nào là phù hợp để định hướng nghề nghiệp cho con?

Trên thực tế cho thấy, không có bất kỳ cột mốc chính xác nào cho câu hỏi “Đâu là thời điểm phù hợp để định hướng nghề nghiệp cho con?”. Thường thì khi con học THPT các cha mẹ mới tìm hiểu, hoặc để cho các con tự tìm hiểu qua mạng xã hội, từ anh chị, người thân đi trước.

Tuy nhiên, nếu việc định hướng nghề nghiệp được chú trọng từ sớm và có sự đầu tư của cha mẹ thì con sẽ có cơ hội gặt hái được nhiều thành quả hơn, so với các bạn chưa có sự chuẩn bị trước đó.

Cách tìm ra thế mạnh, sở thích để định hướng nghề nghiệp cho con

Quan sát con trong cuộc sống hàng ngày

Để tìm ra sở thích và thế mạnh của con, cha mẹ có thể quan sát các hoạt động trong cuộc sống hàng ngày của con. Con thích làm gì khi rảnh rỗi? Con thích xếp logo, thích nấu ăn, múa, hát, nhảy, hoặc thậm chí là chơi game. Đây đều là những sở thích của con mà các cha mẹ cần lưu ý và tôn trọng để tìm ra nghề nghiệp phù hợp cho con.

Tìm ra thế mạnh và sở thích của con thông qua các công cụ định hướng

Ngoài việc quan sát, các cha mẹ có thể hiểu con hơn thông qua các công cụ. Vì con chưa có nhiều trải nghiệm, nên thông qua đây cha mẹ có thể tìm ra các năng lực tiềm ẩn của con. Các công cụ được sử dụng nhiều nhất trên thị trường có thể kể đến như: học thuyết Holland, học thuyết con nhím, học thuyết Đa thông minh. Số học ứng dụng, MBTI, …

Làm test và nhận tư vấn từ các trung tâm hướng nghiệp

Tại các trung tâm hướng nghiệp, các chuyên gia sẽ sử dụng một hoặc nhiều công cụ để tìm ra thế mạnh, sở thích của con, đặc điểm riêng của con, từ đó đưa ra tư vấn về ngành nghề, hướng đi mà con có thể lựa chọn trong tương lai để con lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp, giúp con sớm đạt được thành công và luôn hạnh phúc với lựa chọn của mình.

Làm bài test để tìm ra nghề nghiệp lý tưởng của con

Một số sai lầm thường mắc phải khi định hướng nghề nghiệp

Lựa chọn ngành hot, theo xu hướng và bề nổi

Với tâm lý lo lắng con ra trường không có việc làm, cha mẹ định hướng cho con các ngành nghề hot, có nhu cầu tuyển nhân sự cao mà cha mẹ biết thông qua internet, báo chí, tivi, truyền miệng.

Nếu ngành nghề đó phù hợp với sở thích và mong muốn của con thì đó là điều thực sự tuyệt vời. Nhưng nếu con không mong muốn làm ngành nghề đó thì cha mẹ không nên ép con.

Trên thực tế, các ngành nghề được gọi là hot, cũng chỉ hot tại thời điểm nhất định và sẽ bão hòa theo thời gian. Nếu các con không có đam mê khám phá và sáng tạo để đột phá, thì dù đó là ngành nghề hot trong thời điểm hiện tại, các con cũng không thể có sự sáng tạo trong nghề và sớm bị bão hòa theo thị trường

Lựa chọn ngành nghề cho con theo kỳ vọng của cha mẹ

Các cha mẹ thường có ấp ủ và kỳ vọng nhất định với con của mình, thậm chí từ khi con còn nhỏ. Thật may mắn nếu kỳ vọng của cha mẹ phù hợp với sở thích của con. Tuy nhiên đôi khi nghề nghiệp cha mẹ kỳ vọng lại chưa phải nghề nghiệp mong muốn của con.

Nghề nghiệp không phải tất cả, nhưng là một phần quan trọng trong cuộc sống của con trong tương lai, chiếm ⅔ quỹ thời gian trong cuộc đời. Nếu con lựa chọn nghề nghiệp không đúng thế mạnh và đam mê, sẽ khiến con có khoảng thời gian gặp nhiều khó khăn về cảm xúc, và cũng khó để con đạt đến thành công xuất sắc được.

Sử dụng kinh nghiệm của bản thân để định hướng nghề nghiệp cho con

Cha mẹ có thể coi là “tiền bối” của các con trong hành trình cuộc đời. Những kinh nghiệm mà cha mẹ đã đi qua là kinh nghiệm quý báu góp phần vào thành công trong cuộc sống của các con.

Tuy nhiên xã hội có nhiều thay đổi nhanh chóng, nhiều điều từ xưa đã không còn phù hợp với ngày nay. Ví dụ, khoảng 30 – 40 năm trước đây, để có công việc ổn định, các cha mẹ cần có tấm bằng đại học chính quy để thể hiện năng lực của mình. Nhưng thời đại bây giờ, các chủ doanh nghiệp coi trọng thực lực hơn bằng cấp. Do đó tư duy “có tấm bằng đại học để ra trường lương cao” đã không còn thực sự phù hợp.

So sánh với bạn bè của con

Không chỉ trong học tập, đôi khi một số cha mẹ so sánh con mình với “con nhà người ta” kể cả trong định hướng nghề nghiệp. Khi thấy cha mẹ bạn A, bạn B định hướng cho con mình làm bác sĩ, các cha mẹ cũng có xu hướng không muốn con mình thua kém ai, nên cũng cố định hướng cho con làm bác sĩ, hoặc giáo viên, công an, mà chưa thực sự xem xét đến mong muốn của con.

Trong thế giới đầy cơ hội và năng động ngày nay, không nhất thiết phải làm bác sĩ hay kỹ sư thì con mới trở nên giàu có và hạnh phúc. Thay vào đó, cha mẹ nên cùng con khám phá để định hướng nghề nghiệp cho con, hoặc đến các trung tâm hướng nghiệp để được lắng nghe tư vấn từ các chuyên gia.

Kết luận

Định hướng nghề nghiệp giúp cho cha mẹ và các con có được hướng đi từ sớm, giúp con sớm thành công và đạt đến cuộc sống viên mãn trên hành trình cuộc đời. Chúc các cha mẹ và các con tìm ra hướng đi phù hợp và ngành nghề phù hợp!